Stowarzyszenie Odnowy i Rozwoju Gminy Orońsko zostało zaproszone przez Fundację na Rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa (FDPA) oraz Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN (IGiPZ PAN) do udziału w projekcie Living Lab i współtworzenia modelowych rozwiązań na terenie powiatu szydłowieckiego oraz Gminy Orońsko. FDPA wraz z Instytutem Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN są odpowiedzialni za tworzenie tzw. Living Lab na terenie województwa mazowieckiego. Projekt jest realizowany przez konsorcjum składające się z 31 instytucji działających w 12 państwach europejskich.
Terminem Living Lab określa się metodykę działań badawczo-wdrożeniowych o charakterze innowacyjnym, w ramach której innowacje technologiczne i procesowe są opracowywane, testowane i udoskonalane w warunkach rzeczywistych. Living Lab jest częścią projektu „Rural Sustainability Transitions through Integration of Knowledge for improved policy processes” (RUSTIK), realizowanego w ramach programu Unii Europejskiej – Horyzont Europa, dofinansowanego ze środków Komisji Europejskiej. Głównym celem projektu RUSTIK jest wspieranie podmiotów działających w społecznościach wiejskich oraz decydentów w kształtowaniu nowych strategii, inicjatyw i rozwiązań sprzyjających zrównoważonemu rozwojowi obszarów wiejskich. Projekt ma na celu rozwijanie metod, narzędzi i podejść, które są zorientowane na praktykę, gotowe do zastosowania i odzwierciedlające różne warunki ramowe i praktyki w całej Europie. Koordynatorem projektu jest Institute for Rural Development Research (Niemcy). Przedsięwzięcie jest realizowane w latach 2022-2026. Więcej informacji o projekcie można znaleźć na stronie internetowej pod adresem: https://rustik-he.eu/.
Pierwsze spotkanie w ramach prac projektowych odbyło się 28 marca 2023 roku w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. W spotkaniu roboczym wzięli udział przedstawiciele FDPA, IGiPZ PAN, Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, Urzędu Gminy w Orońsku z wójtem na czele, a także przedstawiciele Stowarzyszenia Odnowy i Rozwoju Gminy Orońsko.
Szczególną rolę w projekcie pełni prezes Stowarzyszenia Odnowy i Rozwoju Gminy Orońsko – Sylwester Różycki, który znajduje się w gronie ekspertów Living Lab. Przedstawił on działania podjęte przez stowarzyszenie w zakresie promocji walorów turystycznych gminy jakimi są najstarsze w Europie kopalnie krzemienia czekoladowego. Omówił w szczególności organizacyjno-formalne działania systemowe (np. wniosek o uwzględnienie kopalni krzemienia czekoladowego w strategiach rozwoju powiatu i województwa, wnioskowanie do konserwatora zabytków skutkujące wpisem kopalni krzemienia do rejestru zabytków) oraz działania promocyjne (np. przygotowanie publikacji o kopalniach krzemienia czekoladowego opublikowanej w Radomirze, promowanie marki „Orońska czekolada”, zaprojektowanie i wykonanie wyrobów jubilerskich z krzemieniem czekoladowym). Podjęte przez stowarzyszenie działania wpisują się w zasadnicze założenia projektu Living Lab, tzn. stworzenie warunków, w których innowacyjne rozwiązania, usługi czy aplikacje zostaną opracowane w wyniku współpracy interdyscyplinarnych zespołów roboczych, a następnie będą wdrażane w organizacjach, dla których zostały przygotowane. Proces implementacji ma dowieść skuteczności i efektywności zaproponowanych rozwiązań. Natomiast informacje dotyczące udanych wdrożeń gromadzone będą w postaci baz danych, które mogą stanowić cenny zasób benchmarkingu oraz danych możliwych do kreowania dalszych efektywnych rozwiązań w poszczególnych grupach interesariuszy. Wypracowane wspólnie z naszym stowarzyszeniem rozwiązania będą prezentowane na arenie międzynarodowej podczas cyklicznych spotkań interesariuszy projektu.